เมื่อเก้าอี้เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ (สมช.) เปรียบเสมือน "เสนาบดีฝ่ายความมั่นคง" ข้างกาย "ผู้ถือครองอำนาจรัฐ" จึงทำให้ที่ผ่านมาหลายรัฐบาลพยายามส่ง "คนที่ไว้ใจ" เข้ามานั่ง "กุมบังเหียน" คลังข้อมูลประกอบการตัดสินใจทั้งในทางบริหารราชการแผ่นดิน-ในการต่อสู้ทาง การเมือง

โดยเฉพาะตลอด 7-8 ปี ที่ผ่านมา ในช่วง "ชิงอำนาจ" ระหว่าง 2 ขั้ว เหลือง-แดง ต่างสลับสับเปลี่ยน-โยกย้าย "คนของตัวเอง" เข้ามาเป็น "มันสมอง" จนบางครั้งบางคราวก็เกิดความแตกแยกขึ้นภายในองค์กรตามมา

เช่น เดียวกัน เมื่อถึงคราวต้อง "เปลี่ยนถ่าย" อำนาจในมือจาก "รัฐบาล น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร" สู่ยุคคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) หน่วยงาน สมช. และภารกิจของ สมช. ในวันข้างหน้า มี "งานหิน" รออยู่ เช่น การสานต่อการ "พูดคุยเพื่อสันติสุข" กับกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ให้เดินหน้าต่อไป รวมถึงภารกิจ "สอดส่อง" ความเรียบร้อยช่วงขับเคลื่อน "โรดแมประยะที่สอง" ของ คสช. ไม่ให้กลุ่มที่ต่อต้านมากวนใจได้

จึงถึงคราวต้องเปลี่ยน "ผู้กุมบังเหียน" อีกครั้ง ประกอบกับ "ถวิล เปลี่ยนศรี" เลขา ฯ สมช.คนปัจจุบัน จะเกษียณอายุราชการในวันที่ 30 ก.ย.นี้

ชื่อเลขาฯ สมช.คนใหม่ที่มาแรงกว่าทุกโผในยุค "คืนความสุขให้คนในชาติ" แทนนายถวิล ก็คือ "อนุสิษฐ คุณากร" รองเลขาฯ สมช.ลำดับที่ 1 เพราะตัวถวิลเองถึงกับออกแรงดัน ส่งแรงหนุนกลางห้องประชุมผู้บริหาร สมช.ว่า จะเสนอชื่อขึ้นเป็นเลขาฯ สมช.คนใหม่ เนื่องจากเป็น "ลูกหม้อ" สมช. และยังมีความเป็น "อาวุโสสูงสุด"

ตาม โปรไฟล์นายอนุสิษฐ เริ่มรับตำแหน่งสำคัญเริ่มตั้งแต่ผู้อำนวยการ (ผอ.) กองความมั่นคงด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี พลังงาน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม, ผอ.สำนักยุทธศาสตร์ความมั่นคงภายในประเทศ และที่ปรึกษาด้านกิจการความมั่นคง ก่อนจะมาขึ้นแท่นเป็นรองเลขา ฯ สมช.จนถึงปัจจุบัน

แม้เป็นเต็ง 1 แต่ก็ถูกปรามาสว่ายังมี "จุดอ่อน" ในเรื่องการแก้ปัญหาชายแดนภาคใต้ ทำให้ขณะนี้นายอนุสิษฐจึง "ขะมักเขม้น" เดินสายในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อประชุมหารือข้าราชการ นักวิชาการ สื่อมวลชนในพื้นที่ และร่วมรับฟังความคิดเห็นในการจัดทำนโยบายการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชาย แดนภาคใต้ พ.ศ. 2558-2560 เพื่อกลบจุดด้อยของตัวเอง

ส่วน "แคนดิเดต" อีกคน คือ "พรชาติ บุนนาค" รองเลขาฯ สมช. อาวุโสอันดับ 2 ถึงจะเป็น "ลูกหม้อ" สมช.เหมือนกัน แต่ยังเทียบความอาวุโสนายอนุสิษฐไม่ได้ แต่กลับมี "จุดเด่น" ในเรื่องการแก้ปัญหาภาคใต้เป็นอย่างดี และเคยดำรงตำแหน่ง ผอ.สำนักกิจการชายแดนประเทศรอบบ้าน สำนักยุทธศาสตร์ความมั่นคงระหว่างประเทศ จึงมีสิทธิ์ "เบียด" นายอนุสิษฐได้เหมือนกัน นอกจากนี้ยังเป็น "เซนคาเบรียล คอนเน็กชั่น" กับ "บิ๊กโด่ง"-พล.อ.อุดมเดช สีตบุตร "ว่าที่ ผบ.ทบ.คนใหม่" ที่จะมารับบทบาทสานต่อการแก้ปัญหาความไม่สงบจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยทั้งคู่จะเกษียณราชการพร้อมกันในปีྲྀ

ส่วนอีกคนที่มีลุ้น "สอดแทรก-ข้ามห้วย" คือ "พล.อ.สุรวัช บุตรวงษ์" หัวหน้าสำนักงานรองผู้บัญชาการทหารบก และหัวหน้าศูนย์ประสานงานประเทศเพื่อนบ้าน ศูนย์ปฏิบัติการกองทัพบก ที่เพิ่งได้รับเก้าอี้สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) มาหมาด ๆ เพื่อนร่วมรุ่นเตรียมทหาร "บิ๊กโด่ง"

นอกจากนี้ พล.อ.สุรวัชยังมี "โปรไฟล์" ไม่ธรรมดา เพราะมีผลงานชิ้น "โบแดง" เมื่อทำหน้าที่ประสานงานในการพานายวีระ สมความคิด กลับแผ่นดินแม่ และยังเคยเป็นตัวแทนของกองทัพร่วมคณะพูดคุยสันติภาพที่ผ่านมาอีกด้วย จึงมีคุณสมบัติเรื่อง "ความไว้วางใจ" ของกองทัพ

ถึงแม้ที่ผ่านมา ตำแหน่ง "เลขาฯ สมช." ที่มาจาก "สายพลเรือน" จะมีเพียง 4 คน จากทั้งหมด 15 คน ไม่นับรวม พล.ต.อ.วิเชียร พจน์โพธิ์ศรี และ พล.ท.ภราดร พัฒนถาบุตร (เนื่องจากศาลปกครองมีคำพิพากษาคืนตำแหน่งให้นายถวิลย้อนหลัง ตั้งแต่ก่อนที่ พล.ต.อ.วิเชียร-พล.ท.ภราดร) ได้แก่ นายสุวิทย์ สุทธานุกูล นายขจัดภัย บุรุษพัฒน์ นายประกิจ ประจนปัจจนึก และนายถวิล เลขาฯ สมช.คนปัจจุบัน

ทว่าในยุคปลอดการเมือง "ล้วงลูก-ข้ามห้วย-ข้ามหัว" นายอนุสิษฐจึงมีโอกาสที่จะเป็น เลขาฯ สมช.ที่มาจาก "สายพลเรือนคนที่ 5" มากที่สุด แต่คุณสมบัติการแก้ปัญหาชายแดนภาคใต้ยัง "ด้อย" กว่าอีก 2 แคนดิเดต

เมื่อ "เกมเป็นรอง" นายถวิลจึงอาจต้องอาศัย "สายสัมพันธ์" เพื่อนร่วมรุ่นวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร (วปอ.) รุ่นที่ 26 กับ "บิ๊กป๊อก"-พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา "พี่รอง" แห่งบูรพาพยัคฆ์ ซึ่งเคยเป็นผู้ที่ผลักดันให้นายถวิล ขึ้นดำรงตำแหน่งเลขาฯ สมช. สมัยที่ "บิ๊กป๊อก" เป็น ผบ.ทบ. สำเร็จมาแล้ว เพื่อหวังบารมี-ความเป็น "พี่เลิฟ" ของ "พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา" หัวหน้า คสช. ในการหนุนให้นายอนุสิษฐขึ้นเป็น เลขาฯ สมช.คนใหม่ให้จงได้

สุดท้ายแล้วคงต้องวัดใจ "พล.อ.ประยุทธ์" ว่าจะ "ทุบโต๊ะ" เลือกใคร