">หลายคนคงจะเคยได้ยินใคร ๆ พูดถึงรถยนต์ยี่ห้อทาทาความภูมิใจระดับประเทศของอินเดียกันมาบ้างแล้วนะคะ บริษัท ทาทา มอร์เตอร์สฯ เป็นบริษัทผลิตรถยนต์ยักษ์ใหญ่ของอินเดีย มีพนักงานทั้งหมด 51,000 คน จาก 16 สัญชาติ มีโรงงาน 14 แห่งในทวีปเอเชีย แอฟริกาและยุโรป  เป็นเจ้าของรถหรูสัญชาติอังกฤษ ไม่ว่าจะเป็น จากัวร์ เรนจ์โรเวอร์ แลนด์โรเวอร์ เวลาเห็นรถราคาพวกนี้ที่ราคาหลายล้านบาท ต้องทึ่งทุกครั้ง ว่าจริงๆ แล้วเป็นรถที่ผลิตโดยบริษัทของอินเดีย
    แต่รถในเครือทาทาที่ดังที่สุด คงไม่ใช่จากัวร์ราคาสูง แต่เป็นรถอีกรุ่นที่อยู่ขั้วราคาฝั่งตรงข้าม เมื่อออกตัวมาใหม่ๆ มีชื่อเสียงโด่งดังก้องโลกว่าเป็นรถที่ถูกที่สุดในโลก นั่นก็คือ รถยี่ห้อ ทาทา นาโน (Tata Nano)
    ทาทา นาโน เป็นผลจากวิสัยทัศน์ของนายราธาน ทาทา ประธานบริษัท ที่เป็นห่วงวิธีการขนส่งครัวเรือนของอินเดีย ที่มักชอบนั่งซ้อนมอเตอร์ไซค์กันทีเดียวหมดทั้ง พ่อ แม่ ลูกเล็กๆ อีก 2-3 คน  มอเตอร์ไซค์คันหนึ่งบรรทุกได้เท่าไหร่ยิ่งมากยิ่งดี เขาเลยสั่งให้วิศวกรบริษัทผลิตรถใช้ในเมือง ขนาดกะทัดรัด ขายให้ครอบครัวชนชั้นกลางระดับล่างได้ รถทาทา นาโน กินน้ำมันน้อยมาก 1 ลิตรวิ่งได้ถึง 25.2 กิโลเมตร ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ต่ำกว่ามอเตอร์ไซค์เสียอีกด้วย ราคาก็ย่อมเยา
    ปัจจุบัน รถนาโนแบบเต็มครบ option ราคารวมภาษีทุกอย่างแล้วก็ประมาณแค่ 141,100 บาท ผ่อนสบายๆ ในยุคข้าวยากหมากแพง
    เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา คณะจากสถานทูต ณ กรุงนิวเดลี สถานกงสุลใหญ่ ณ เมืองมุมไบ และสำนักงานพาณิชย์เมืองมุมไบ ได้มีโอกาสไปเยี่ยมชมโรงงานผลิตรถยนต์ทาทา นาโน ในเขตพื้นที่นิคมอุตสาหกรรมของบริษัทพัฒนาอุตสาหกรรมแห่งรัฐคุชราต ที่เมือง Sanand ชานเมืองอาห์เมดาบัด
เป็นพื้นที่ที่รัฐบาลคุชราตตั้งเป้าให้เป็นศูนย์กลางผลิตยานยนต์อีกแห่งของอินเดีย
    โรงงานทาทา นาโน แห่งนี้ย้ายมาจากเมือง Singur ตั้งอยู่ในรัฐเบงกอลตะวันตก หลังเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน เมื่อเกิดม็อบต่อต้าน กล่าวหาว่าบริษัทได้ที่ดินมาครอบครองโดยมิชอบ พื้นที่กว้าง 4.03 ตารางกิโลเมตรดังกล่าว เป็นแผ่นดินอุดมสมบูรณ์ ชาวนา ชาวไร่ กลุ่มนักวิชาการ เอ็นจีโอ และนักการเมืองฝ่ายค้านสมัยนั้น (ปัจจุบันพรรคนี้ได้รับการเลือกตั้งเป็นรัฐบาลรัฐเบงกอลตะวันตก) ได้รวมตัวกันประท้วงขับไล่โรงงานรถยนต์ให้ออกไป อ้างว่าโรงงานสร้างความเดือดร้อนให้เกษตรกรในท้องถิ่น แถมจะก่อให้เกิดมลพิษในบริเวณนั้นด้วย
    ราธาน ทาทา จึงตัดสินใจย้ายโรงงานรถนาโน ซึ่งขณะนั้นได้เริ่มผลิตรถออกมาบ้างแล้ว ไปยังที่แห่งใหม่ และตำนานการย้ายโรงงานขนาดมหึมาข้ามชมพูทวีป แบบถอนรากถอนโคนแล้วไป "ปลูก" ใหม่ก็เกิดขึ้น การย้ายทั้งหุ่นยนต์ เครื่องจักร อุปกรณ์ร้อยแปด พร้อมคานและเสา ในเวลาเพียง 14 เดือน สมควรเป็นสถิติในกินเนสส์บุ๊ก
    ดู ๆ แล้วเมือง Sanand ก็น่าจะมีศักยภาพเป็น hub รถยนต์ ได้สมหวัง เพราะนายนเรนทรา โมดี มุขมนตรีของรัฐคุชราต สนับสนุนเต็มที่ อีกทั้งยังไม่มีปัญหาเรื่องไฟฟ้าและแรงงาน ที่สำคัญคือไม่มีปัญหาในการจัดซื้อและครอบครองที่ดิน บริษัทฟอร์ดฯ และเปอโยต์-ซีตรอง ก็กำลังจะมาเปิดโรงงานที่เมือง Sanand ตามกันติดๆ
    จากการเยี่ยมชม โรงงานรถทาทา นาโน ทำให้เห็นว่า โรงงานของเขามีมาตรฐานสากล สะอาดสะอ้าน ทุกอย่างจัดเป็นระบบระเบียบ พนักงานแต่งกายเรียบร้อย และปฏิบัติตามกฎเรื่องการป้องกันความปลอดภัยของโรงงาน ทุกคนดูมีความเป็นมืออาชีพ รับผิดชอบในหน้าที่ของตน พนักงานของโรงงานได้รับการอบรมให้ยกระดับความสามารถของตนตามหลัก Kaizen ของญี่ปุ่น ยกตัวอย่างเช่น วิธีการที่ผู้บริหารจัดให้เราเยี่ยมชมโรงงาน คือจัดให้เรานั่งรถนาโนเปิดประทุน โดยมีไกด์ซึ่งทำหน้าที่เป็นทั้งผู้ขับรถและวิทยากรในเวลาเดียวกัน ขับพาเราดูขั้นตอนการประกอบรถนาโนตั้งแต่ต้นจนจบ
    โชคดีที่พวกเราไม่ต้องเดินชมเพราะโรงงานใหญ่จริงๆ โรงงานแห่งนี้ ตั้งอยู่บนพื้นที่กว้าง 1,100 เอเคอร์ (2,790 ไร่) ปัจจุบัน มีพนักงาน 4,200 คน สามารถผลิตรถทาทา นาโน ได้วันละ 1,200 คัน (ปีละ 250,000 คัน)
    อีกเรื่องที่คณะของเราได้พบเห็นคือบริษัทใหญ่ ๆ ของอินเดียต่างให้ความใส่ใจในบทบาททางด้านสังคม (CSR) ของตนมากขึ้นซึ่งบริษัท Tata เองก็มีการให้ทุนการศึกษาแก่เด็กผู้ยากไร้ มีการบำบัดและแจกจ่ายน้ำที่สะอาดและปลอดภัยสำหรับการบริโภคและอุปโภคให้แก่บางหมู่บ้านที่อยู่ในบริเวณห่างไกล หรือแม้กระทั่งมีการนำไม้ที่ใช้ในการขนส่งอุปกรณ์ระหว่างการย้ายโรงงานจากเมือง Singur มาที่เมือง Sanand มาทำโต๊ะเรียนให้เด็กนักเรียนอีกด้วย และเท่าที่ผ่านมา ก็ยังไม่ปรากฏมลพิษของโรงงานในสื่อของอินเดียแต่อย่างใด
    คิดแล้ว ก็แอบเสียดายแทนชาวบ้านในรัฐเบงกอลตะวันตกที่เสียโอกาสทางเศรษฐกิจดีๆ อย่างทาทา นาโนไป